Topuk ağrısının en sık rastlanan nedeni plantar fasyanın tekrarlayan travmalarıdır. Plantar fasya ayak tabanında, topukla ayak parmakları arasında uzanan, kalın, destek dokusundan oluşan bant şeklinde bir yapıdır.

Aşırı egzersiz, obezite, uzun süre ayakta kalma, uygun olmayan ayakkabı kullanımı gibi tekrar eden mikro travmaların plantar fasyada dejenerasyona neden olduğu düşünülmektedir. 40-60 yaş arasında ve kadınlarda daha sık görülür. Plantar fasyanın tekrarlayan travmaları bazen fasyanın topuğa yapıştığı yerde kalsiyum birikimine neden olur. Bu görüntü ayağın yandan çekilen röntgenlerinde dikene benzer ve topuk dikeni olarak adlandırılır. Sıklıkla tek taraflıdır.

Tanı klinik muayene ile konulur. Nadiren röntgen, ultrason veya MR tetkikleri gerekebilir. Topuk bölgesinde genellike yataktan kalkınca ve uzun süren bir dinlenme dönemi sonrasındaki ilk birkaç adımda şiddetle hissedilen keskin ağrı ile kendini gösterir. Uzun süreli yürüyüşlerden sonra şikayetler artar. Vakaların % 90 nı 6-8 ay içinde nonsteroid antienflamatuar ilaçlar, dinlenme, sıcak soğuk uygulamaları, germe egzersizleri ile iyileşir.

Bu bölgeye yapılan kortizon enjeksiyonu geçici süreyle rahatlama sağlar. Bu süre içinde iyileşmeyen hastalarda cerrahi tedavi yöntemlerinden önce ESWT tedavisi denenmelidir.